خلاقیت چیست و چه رابطه‌ای میان خلاقیت و نوآوری وجود دارد؟

حتما شما هم تا به حال بارها و بارها کلمه خلاقیت را شنیده‌اید و برایتان سوال پیش آمده است که خلاقیت چیست؟ خلاقیت درواقع در لغت، به معنای خلق کردن است یعنی ذهن شما توانایی خلق کردن یک محصول مرتبط با رشته‌ای که در آن فعالیت می‌کنید را داشته باشد. 

خلاقیت یک ویژگی ذاتی است که البته می‌توان آن را تقویت کرد و به بهترین نحو از آن بهره برد. خلاقیت در کودکان و نوجوانان معمولا بیشتر مورد توجه قرار می‌گیرد، چون ذهن انسان در کودکی آزادتر است و توانایی یادگیری و خلق کردن بیشتری دارد.

در این مقاله، درباره خلاقیت بیشتر صحبت می‌کنیم و رابطه بین خلاقیت و نوآوری را بیان می‌کنیم. راه‌هایی برای اینکه بتوانید خلاقیت خود را افزایش دهید ارائه می‌دهیم و هر سوالی که در زمینه خلاقیت و رشد خلاقیت در ذهن دارید را در این مقاله پاسخ می‌دهیم. همچنین شما خانواده عزیز برای ارتقاء خلاقیت فرزندتان می توانید از کلاس خلاقیت کودکان استفاده کنید. پس تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.

خلاقیت چیست و چگونه خلاقیت داشته باشیم؟

سوالی که در ذهن همه وجود دارد این است که حال که معنای خلاقیت را می‌دانیم، چگونه می‌توانیم فرد خلاقی باشیم یا چگونه خلاقیت داشته باشیم؟ پرورش خلاقیت و رشد آن نیاز به تمرین و یادگیری دارد. این امکان وجود ندارد که شما هیچ حرفه‌ای را بلد نباشید و خودکار منتظر خلاقیت از ذهن خود باشید. نمی‌شود که سعی و تلاش برای یادگیری نکنید و فقط انتظار این را داشته باشید که فردی خلاقی باشید.

همانطور که در بالا اشاره شد، برای داشتن ذهن خلاق نیاز است که حتما ابتدا ذهن خلاق خود را بسازید. برای شروع بهتر است که یک حرفه را جدی یاد بگیرید. مثلا فرض کنید شما حرفه‌ای را که دنبال می‌کنید برنامه نویسی است بنابراین باید ذهنیت خود را آنقدر پرورش دهید و قوی کنید که بتواند قدرت تجزیه‌‌وتحلیل در موارد مرتبط به برنامه نویسی را داشته باشد و نیازهای جامعه را بشناسید و بتوانید به کمک حرفه خود، محصولی تهیه کنید که نیازهای مردم را حل کند؛ این در واقع اوج خلاقیت شماست.

البته همیشه خلاقیت به این حدی که در بالا گفته شد، گسترده نیست و می‌تواند خیلی ساده‌تر هم باشد. مثلا می‌تواند یک تغییر ساده در روش حل یک مسئله، سرعت حل مسئله را افزایش دهد و زودتر به جواب برسید. این می‌تواند یک خلاقیت ساده در زمینه برنامه نویسی باشد.

بیشتر بخوانید:  تقویت خلاقیت کودکان

چگونه خلاقیت خود را افزایش دهیم؟

فرض می‌کنیم شما یک حرفه را برای خود برگزیده‌اید و این حرفه برنامه نویسی است؛ حال باید تلاش کنید تا دانش خود را در این زمینه به حدی برسانید که بتوانید خلاقیت خود را نیز روی آن پیاده کنید.

مثلا ساده‌ترین نوع برنامه نویسی، یعنی آموزش اسکرچ را فرض کنید. شما در اسکرچ کار با بلاک‌های مختلف و چگونگی کنار هم چیده شدن آنها را می‌آموزید و می‌توانید آنها را طوری به هم مرتبط کنید تا خروجی دلخواه را داشته باشید. علاوه بر آن در حین آموزش اسکرچ نمونه‌هایی از بازی‌های متنوع را یاد می‌گیرید و روی آنها مسلط می‌شوید.

حال اگر بخواهید پروژه‌ای را خودتان از صفر بسازید و بازی‌ای که در ذهن خود دارید را پیاده‌سازی نمایید باید از همه آموخته‌های قبلی خود استفاده کنید و تغییراتی را که از روی ذهن خود و به کمک تفکر خود پیاده‌سازی می‌کنید، اعمال کنید. در واقع همان خلاقیت شما می‌باشد که به این ترتیب می‌توانید بازی مورد علاقه خود را پیاده‌سازی کنید. هرچقدر تلاش و تمرین شما در این زمینه بیشتر باشد، در واقع خلاقیت خود را پرورش داده‌اید. 

به طور مثال در برنامه نویسی در سطوح بالاتر، شما می‌توانید یک نرم‌افزاری بسازید که یکی از نیازهای جامعه را رفع کند؛ این در واقع حاصل یک ذهن خلاق پرورش‌یافته است.

پس در جواب به چگونه خلاقیت خود را پرورش دهیم، بهترین جواب می‌تواند تمرین و تلاش زیاد در زمینه حرفه‌ای که در آن کار می‌کنید باشد. فکر کردن و بررسی کردن و تجزیه‌وتحلیل مهارت حل مسئله در آن حرفه، همه می‌توانند به شما کمک کنند تا خلاقیت خود را بهبود بخشید.

نوآوری چیست و چه رابطه‌ای با خلاقیت دارد؟

وقتی شما در یک رشته‌ای مطالعات زیادی داشته باشید و ذهن خود را در آن زمینه پرورش داده باشید، آماده خلق یک محصول، و به نوعی نوآوری هستید. در بالا هم درباره نوآوری به طور غیرمستقیم صحبت کردیم. نوآوری در واقع کاری است که مخصوص شماست و قبل از شما انجام نشده است.

البته کاری که شما در رشته مورد نظر خود انجام داده‌اید، باید آنقدر مهم و جذاب باشد که به نوعی باری از دوش کسی بردارد یا کاری را آسان کند یا باعث سرگرمی شود و غیره. پس شما با پرورش خلاقیت خود و خلق یک محصول جدید به نوعی نوآوری دارید.

بیشتر بخوانید:  تکنیک های خلاقیت و نوآوری

خلاقیت پویا چیست؟

خلاقیت یک واژه‌ای نهفته در ذهن شماست که به کمک ذهن و تمرین کردن رشد و نمو پیدا می‌کند. این رشد ذهنی باید همیشگی باشد. یک استاد دانشگاه را که مدرک دکتری دارد در نظر بگیرید. این استاد دانشگاه تمامی علوم لازم و مربوط به تدریس دانشجوها را در خود دارد، اما باز در محیط کار خود به مطالعه می‌پردازد و به دنبال نوشتن مقاله جدیدی است که یک کار علمی جدید را بررسی می‌کند و یک مساله در دنیای علم را حل می‌کند.

این نمونه‌ای بارز از یک ذهنیت خلاق و پویاست. خلاقیت پویا درواقع بدین معناست که شما همیشه باید سعی کنید اطلاعات خود را به روز کنید و مطابق علم روز پیش بروید، تا بتوانید خلاقیت پویا داشته باشید و بتوانید یک فرد همواره خلاق باشید که در هر زمان و مکانی توانایی خلق یک محصول جدید را داشته باشید، یا در مسایل گروهی بتوانید نظرات مفیدی از روی خلاقیت ذهنی خود بدهید.

بیشتر بخوانید:  تفکر خلاق برای کودکان

سخن پایانی

همانطور که در این مقاله گفته شد، خلاقیت اگرچه می‌تواند ذاتی باشد، اما کاملا نسبی است و شما نمی‌توانید بدون تلاش و یادگیری ذهن خلاقی داشته باشید. آموزش خلاقیت به کودکان برای فرزندتان  زمینه‌های رشد خلاقیت آنها را نیز فراهم می کند تا این مهارت مهم را از زمان کودکی بیاموزند در بزرگسالی زندگی بهتری را تجربه کنند.

برای یادگیری مسلما اولین گام این است که علایق خود را بشناسید و بتوانید راه مورد علاقه خود را بیابید. حال که علاقه خود را شناخته‌اید، وقت آن رسیده است تا در زمینه‌ای که به آن علاقه دارید آموزش ببینید.

در حین آموزش نباید به تدریس استاد خود اکتفا کنید و خودتان به دنبال علاقه خود نروید و یا در جهت تکمیل اطلاعات خود تلاش نکنید. شما باید همواره تلاش کنید تا اطلاعات خود را به روز کنید. شاید شما وقتی که به برنامه نویسی علاقه دارید و به کلاس برنامه نویسی می‌روید، بتوانید همه چیزهای لازم را توسط استاد خود یاد بگیرید و به نوعی به مرز دانش برسید، اما نمی‌توانید مرز دانش را جابه‌جا کنید و چیز جدیدی خلق کنید. این خلق کردن نیاز به تفکر و تلاش شما در جهت پرورش خلاقیت دارد و اینگونه است که می‌توانید به بهترین نحو خلاقیت را در خود معنا کنید.

موسسه پل استار یک موسسه شتابدهی استعداد است که در راستای آموزش برنامه نویسی به کودکان و نوجوانان فعالیت می‌کند. فرزندان شما با شرکت در کلاس‌های برنامه نویسی پل استار علاوه بر اینکه برنامه نویسی را می‌آموزند، یاد می‌گیرند که چگونه ذهن خلاق داشته باشند. حضور در کنار همسالان و هم‌فکری و کار گروهی از دیگر مواردی است که به رشد خلاقیت فرزندان کمک می‌کند، که کاملا در پل استار به آن توجه شده است و این موارد در اینجا رعایت می‌شود.